“Хоёр эхнэртэй болох хууль” — Эрх чөлөө юу, эсвэл эрх мэдэлтний зугаа юу?

Хэрвээ Монголд хоёр эхнэртэй болох хууль (олон эхнэршлийг) хуулиар зөвшөөрвөл, энэ нь нийгэмд олон талын эерэг ба сөрөг үр дагавар авчирч болзошгүй. Доорх байдлаар задлан үзүүлье:

Давуу талууд:

1. Ард иргэдийн сонголтын эрх чөлөө нэмэгдэнэ
   → Насанд хүрсэн хүмүүс харилцан зөвшилцөлөөр амьдралын өөр хэв маяг сонгох боломжтой болно.
2. Ганц бие эмэгтэйчүүдийн тоо буурах магадлалтай
   → Монголд эмэгтэйчүүдийн тоо илүү, гэр бүлгүй үлдэх магадлалтай эмэгтэйчүүд хоёр дахь эхнэр болохыг илүүд үзэх байж болно.
3. Эдийн засгийн дэмжлэгийн боломж нэмэгдэнэ
   → Зарим тохиолдолд олон эхнэртэй өрхүүд хамтран хөдөлмөрлөх, эдийн засгаа сайжруулах боломжтой гэж үздэг (зарим исламын орнуудад энэ байдлаар амьдардаг жишээ бий).
4. Нууц амрагийн асуудлыг ил болгох гарц
   → Нууцаар хоёр, гурван амрагтай амьдрахын оронд ил, хуулийн дагуу олон эхнэртэй байх боломжтой болно. Энэ нь шударга байдлыг дэмжиж болох юм.

Сул талууд:

1. Эмэгтэйчүүдийн эрх зөрчигдөх эрсдэл
   → Нийгмийн тэгш эрхт байдлыг хөндөж, эмэгтэйчүүд “зөвхөн нөхөрт очих” гэсэн ойлголтоор хязгаарлагдах аюул бий. Эрэгтэйчүүд олон эхнэр авах эрхтэй бол эмэгтэйчүүд олон нөхөртэй болох эрх үгүй байх магадлалтай (жинхэнэ тэгш бус байдал үүснэ).
2. Сэтгэлзүйн эрүүл мэндийн асуудал
   → Хоёр эхнэрийн хоорондын хардалт, атаархал, сэтгэл гутрал үүсэж болзошгүй. Мөн хүүхдүүдийн хувьд ч аавын анхаарлыг тэгш хүртэхэд хүндрэлтэй байж болно.
3. Гэр бүлийн тогтвортой байдал алдагдах эрсдэл
   → Нэг эр хүн хоёр (эсвэл түүнээс олон) гэр бүлд сэтгэл санаа, эдийн засгийн хувьд бүрэн дүүрэн үүрэг гүйцэтгэхэд бэрхшээлтэй. Энэ нь маргаан, гэр бүл салалт, хүүхдийн хүмүүжилд сөргөөр нөлөөлнө.
4. Нийгмийн ан цав гүнзгийрэх эрсдэл
   → Хууль ёсны олон эхнэртэй байх эрх нь баян, эрх мэдэлтэй эрчүүдэд илүү ногдож, ядуу, дундаж эрчүүд ганц бие үлдэх нөхцөл үүсч болзошгүй. Энэ нь нийгмийн шударга бус байдлыг нэмэгдүүлнэ.

Хүн судлал, соёлын талаас: Монгол уламжлалт нүүдлийн нийгэмд олон эхнэршил ховор үзэгдэл байсан. Харин олон нөхөршил (ах дүү хоёрын гэргий нэг байх) нь зарим үед тохиолдож байсан тухай түүхэн баримт бий.
Советын үеэс хойш нэг нөхөр, нэг эхнэрийн зарчимд тулгуурласан гэр бүлийн хэлбэрийг хуульчилсан.

Дүгнэлт: 
Хэрэв ийм хууль батлагдвал, Монгол нийгэмд:

• Ил тод байдал, хувийн сонголт нэмэгдэж болох ч
• Эрх тэгш байдал, эмэгтэйчүүдийн эрх, гэр бүлийн тогтвортой байдал гүнзгий сорилттой тулгарна.

Ганц эхнэрээ ч аз жаргалтай байлгаж чадахгүй хүнд хоёр гэдэг тоо томдно. Гэхдээ энэ сэдэв ганц хууль бус… ёс суртахууны сонголтын асуудал юм. Илүү “эрх” биш, илүү ёс суртахуун нийгмийг аврана.